Η Εργατική Λέσχη Νέας Σμύρνης (ΕΛΝΣ) διοργανώνει το Σάββατο 16 Μαΐου στις 19.30μμ διαδικτυακή συναυλία λαϊκής και ρεμπέτικης μουσικής, με στόχο την οικονομική και πολιτική υποστήριξη του κλάδου των μουσικών που πλήττονται σημαντικά από τα μέτρα της κυβέρνησης της Ν.Δ. Θα συμμετάσχουν αρκετοί καλλιτέχνες που στο παρελθόν στήριξαν με την συχνή παρουσία τους την Εργατική Λέσχη, τις πολιτιστικές και άλλες δράσεις μας.
Οι ανακοινώσεις για τον περιορισμό ή την μη διεξαγωγή των καλοκαιρινών φεστιβάλ και των λοιπών πολιτιστικών εκδηλώσεων, η παρατεταμένη αδυναμία των μουσικών και άλλων εργαζόμενων καλλιτεχνών να εργαστούν, καθώς και ο αποκλεισμός από την καταβολή του επιδόματος μεγάλου μέρους των εργαζόμενων στο χώρο του θεάματος και της μουσικής, θέτουν επιτακτικά ζητήματα επιβίωσης για τον καλλιτεχνικό κόσμο.
Η δράση της Εργατικής Λέσχης Νέας Σμύρνης αφορά πάντοτε το σύνολο των εργαζομένων, των ανέργων και των κοινωνικά αποκλεισμένων ομάδων που πλήττονται από τις πολιτικές λιτότητας των εκάστοτε κυβερνήσεων και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έτσι και σε αυτή τη νέα πραγματικότητα, η ΕΛΝΣ καλεί σε έμπρακτη αλληλεγγύη προς τον κόσμο της τέχνης, φιλοδοξώντας η πρωτοβουλία αυτή να είναι μόνο η αρχή και να συνδεθεί με ένα πλατύ, μαζικό και διεκδικητικό κίνημα αγώνα και αλληλεγγύης για το σύνολο των εργαζομένων.
Το σύνολο του ποσού που θα συγκεντρωθεί κατά την διάρκεια της διαδικτυακής συναυλίας θα κατατεθεί στο τραπεζικό λογαριασμό του Πανελλήνιου Μουσικού Συλλόγου.
Ο αγώνας των εργαζομένων στο χώρο του πολιτισμού επιβάλλεται να αγκαλιαστεί και να ενισχυθεί από όλες και όλους μας.
ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΛΕΣΧΗ (κατά σειρά εμφάνισης)
Ο Δήμος Νέας Σμύρνης παίρνοντας αφορμή από τη μεταφορά του εορτασμού της Πρωτομαγιάς από την κυβέρνηση για το Σάββατο 9/5, διοργανώνει με «καινοτόμο και πρωτοποριακό τρόπο» μουσικό event-αφιέρωμα στον τραγουδοποιό Λαυρέντη Μαχαιρίτσα.
Πρόκειται να στήσει 300 ηχεία σε 35 σημεία της Νέας Σμύρνης, προκειμένου να ακουστούν σε όλη την Νέα Σμύρνη τα τραγούδια του.
Τιμάμε το έργο και τη μνήμη του Λαυρέντη Μαχαιρίτσα και την προσφορά του στο ελληνικό τραγούδι.
Δεν μπορούμε όμως να αποδεχθούμε τον βίαιο και αυταρχικό τρόπο με τον οποίο ο Δήμος επιλέγει να υποχρεώσει τους κατοίκους αυτής της πόλης να παρακολουθήσουν μια κονσέρβα συναυλία. Αν θέλει να τιμήσει τον καλλιτέχνη θα μπορούσε να την προσφέρει ελεύθερα στο διαδίκτυο ώστε να την παρακολουθήσει όποιος θέλει.
Γνωρίζουμε πόσο ανάγκη έχει ο κόσμος, ιδιαίτερα σήμερα, μετά το βίαιο εγκλεισμό του λόγω της πανδημίας για διασκέδαση, για γέλιο και χαρά, για βόλτα, για κοινωνικοποίηση. Πριν όμως από τον «άρτον και τα θεάματα» για τους υπηκόους , υπάρχουν χίλιοι δυο τρόποι να δράσει ο Δήμος και να επαναφέρει ή δυνατόν και σε καλύτερη κατάσταση από πριν τους δημότες της Νέας Σμύρνης. Τουλάχιστον σε αυτούς που έχουν μεγάλη ανάγκη και που υπάρχουν, αλλά ο Δήμος με κάθε τρόπο δε θέλει να τους πολύ βλέπει γιατί του χαλάνε το image μιας καθ’ όλα αστικής γειτονιάς που επιμελώς προσπαθεί να φτιάξει όλα τα αυτά τα χρόνια.
Αντίθετα από αυτό, ο Πολιτιστικός Οργανισμός του Δήμου και ο κ. Χατζατουριάν αφού δεν κατάφεραν να υλοποιήσουν μέσα στην καραντίνα τον φαραωνικό ημιμαραθώνιο των 75.000 ευρώ επανέρχονται δριμύτεροι. Θα καλωδιώσουν την γειτονιά με απευθείας ανάθεση 7.500€ με βάση τα στοιχεία στην διαύγεια. Εδώ ξεκινάνε τα ερωτήματα που πρέπει να απαντήσει η Δημοτική Αρχή:
Πως θα στηθούν όλες αυτές οι ηχητικές εγκαταστάσεις σε 35 σημεία, όταν με βάση τη σχετική ΠΝΠ, απαγορεύεται η όποια οικονομική δραστηριότητα των εταιρειών ήχου και κατά συνέπεια η απασχόληση των εργαζομένων τεχνικών τους, μέχρι την 1/6;
Ποιο τρόπο βρήκε άραγε ο κύριος Χατζατουριάν για να «παρακάμψει» τη ΠΝΠ και πώς θα βρει 15 με 20 «εθελοντές» τεχνικούς (όπως διαδίδει) για να στήσουν και να πραγματοποιήσουν την εκδήλωση; Ποιες εταιρείες βρέθηκαν να παρανομήσουν και πως θα πληρώσουν τους εργαζόμενους τεχνικούς τους;
Πως γίνεται να απαγορεύεται «δια ροπάλου» κυριολεκτικά, ο «συγχρωτισμός» στις πλατείες και ο Δήμος να στήνει 35 υπαίθρια πάρτι με κίνδυνο πραγματικού συγχρωτισμού;
Γιατί πρέπει τώρα ο Δήμος να προβεί σε μια τέτοια πομπώδη εκδήλωση, με δεδομένα τόσα άλλα προβλήματα των δημοτών λόγω της πανδημίας και της οικονομικής κρίσης που επιφέρει.
Γιατί δε θα μπορούσε αυτό το αφιέρωμα προς τιμή του Λαυρέντη, να είναι μια πιο λιτή εκδήλωση, σε χώρο και χρόνο πιο κατάλληλο,χωρίς αλισβερίσια, με πλήρη διαφάνεια και ελεύθερη σε όσους επιλέξουν να την παρακολουθήσουν;
Ζητάμε να πάρει τώρα θέση το Δημοτικό Συμβούλιο και να ακυρωθεί τώρα η εκδήλωση.
Να πραγματοποιηθεί σε χώρο και χρόνο που θα το επιτρέπουν οι συνθήκες, χωρίς μεγαλεπήβολους σχεδιασμούς. Με πλήρη διαφάνεια για τα ποσά που θα ξοδευτούν, την εταιρεία που θα το αναλάβει και την πληρωμή των εργαζόμενων τεχνικών.
Ο Δήμος να πάρει όλα τα αναγκαία μέτρα για την για τη στήριξη των πιο οικονομικά ευάλωτων συμπολιτών μας, για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης που επιφέρει η πανδημία.
Το χρυσό κλουβί – Το μεταμνημονιακό κοινωνικό συμβόλαιο και η πόλη
Στις 8 Απριλίου 2018 το δικαστήριο αποφάσισε παρά την
εισήγηση της εισαγγελέως να καταδικάσει σε 4 μήνες φυλάκιση με αναστολή για
φθορά δημόσιας περιουσίας, δύο νέους στα είκοσι-κάτι οι οποίοι συνελήφθησαν λίγες
μέρες μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα
να γράφουν με γκράφιτι στους τοίχους ενός σχολείου της Νέας Σμύρνης
κάλεσμα για την αντιφασιστική πορεία με αφορμή τη δολοφονία αυτή.
Μερικές εβδομάδες νωρίτερα στην κεντρική πλατεία Νέας
Σμύρνης, στο μεγάλο σιντριβάνι δίπλα στον Μπούρμπουλα, όπως οι ντόπιοι λέμε το
υπόστεγο στο πάνω μέρος της πλατείας απέναντι από τη στάση του τραμ,
τοποθετήθηκε ένα γλυπτό. Το γλυπτό, μια ανάγλυφη στήλη στην αισθητική άλλων
παρόμοιων όπως αυτά που αποσύρθηκαν από το πάρκο του Πατριάρχη, τοποθετήθηκε ανορθόδοξα,
σε μια μικρή μπετονένια νησίδα που βρίσκεται μέσα στα όρια της πισίνας του σιντριβανιού.
Τη νησίδα εκείνη όλα τα παιδιά που μεγάλωσαν στη Νέα Σμύρνη θυμούνται να βάζουν
στοίχημα ότι μπορούν να φτάσουν με ένα άλμα από την πλατφόρμα της πλατείας,
κάποιες φορές όταν το σιντριβάνι είναι άδειο ή για τους πιο παράτολμους και
παράτολμες από τον Μάιο και μετά που το σιντριβάνι είναι γεμάτο νερό. Το άλμα
μικρό αλλά το ρίσκο μεγάλο, να γίνεις λούτσα στα νερά του σιντριβανιού, μια
σίγουρη κατσάδα, μια ντροπιαστική γύρα στην πλατεία βρεγμένος μέχρι τη μέση.
Τώρα το γλυπτό βρίσκεται εκεί που ο τολμηρός άλτης θα μπορούσε να προσγειωθεί.
Έτσι το άλμα γίνεται μια υπόθεση ακόμα μεγαλύτερου θάρρους.
Θα μπορούσε να πει κανείς πως οι δύο αυτές ιστορίες δεν
έχουν τίποτα κοινό, εκτός από μια ανεκδοτολογική διάθεση κάποιου νοσταλγικού
Νεοσμυρνιώτη. Όμως, εκτός από αυτό σκιαγραφούν μια συνεκτική εικόνα της όμορφης
Νέας Σμύρνης: Μιας πόλης της οποίας οι πλατείες, οι τοίχοι, τα πεζοδρόμια, οι
νησίδες, τα σιντριβάνια, τα δέντρα και οτιδήποτε άλλο αποτελούν ένα περιβάλλον
δεδομένο, ένα τοπίο κλειστό σε ερμηνεία και χρήση, έναν δημόσιο χώρο με
πρωτόκολλο λειτουργίας αυστηρό και δεδομένο. Ένα χρυσό κλουβί.
Αυτός είναι ένας τρόπος να δούμε σήμερα το ζήτημα του
χώρου στην πόλη, που θα μπορούσε ίσως να μας βγάλει από αδιέξοδα τεχνικών
συζητήσεων και διαφωνιών σε ένα πεδίο γραφειοκρατικού και διαχειριστικού λόγου.
Ο συντελεστής δόμησης είναι τάδε, η νομοθεσία λέει το δείνα… Φυσικά μια
τέτοια προσέγγιση κάθε άλλο παρά απλώς τεχνική είναι. Φανερώνει μια ευρύτερη
πολιτική πρόθεση και καταδεικνύει τις προτεραιότητες που έχει μια πολιτική
ηγεσία ενός δήμου, μια κυβέρνηση ή οποιοσδήποτε άλλος πολιτικός παράγοντας.
Αλλά και η χρήση του λόγου αυτού αξιοποιείται πολιτικά από τους δημιουργούς
του, το νομικό σύστημα, το κράτος και τους εκπροσώπους τους, δημιουργώντας ένα
πεδίο αυστηρό στην έκφρασή του, δύσβατο για όσους δεν μπορούν να πλοηγηθούν σε
αυτό και τελικά περιορισμένο στην αντιπαράθεση περισσότερο ή λιγότερο ειδικών. Ο χώρος όμως είναι περισσότερο από όλα αυτό
το »εκεί που ζούμε» και η πόλη είναι η πιο διαδεδομένη μορφή που η ζωή
παίρνει σήμερα. Με αυτό το σκεπτικό το να προσεγγίζει κανείς το ζήτημα της
πολιτικής στην πόλη και στη γειτονιά είναι ίσως ο πιο γενικός τρόπος που μπορεί
κανείς να μιλήσει για πολιτική σήμερα. Πρόκειται περισσότερο από όλα για την
πολιτική της καθημερινής ζωής, για την πολιτική του εδώ και τώρα.
Έτσι, κεντρικό χαρακτήρα για να διαβάσουμε τις αλλαγές
που συμβαίνουν στον συνεχώς εξελισσόμενο αστικό χώρο γύρω μας, στη Νέα Σμύρνη
αλλά και γενικότερα λαμβάνει μια αξιολόγηση της εμπειρίας του καθενός και της
καθεμίας. Η εμπειρία της Νέας Σμύρνης και των νοτίων προαστίων τα τελευταία
χρόνια έχει με διάφορους τρόπους τα χαρακτηριστικά ενός λουστραρίσματος, ενός
σουλουπώματος, ενός »βάζω τα καλά μου» ή ενός »όταν μεγαλώσω θα γίνω
κυριλέ».
Ίσως το μεγαλύτερο και κυριότερο έργο που εγκαινίασε αυτή
τη λογική στη Νέα Σμύρνη που έχει γίνει εδώ και περίπου 10 χρόνια, ήταν η
παρέμβαση στη μια από τις δύο δίδυμες συμβολικές »καρδιές» της πόλης, το
Άλσος. Κόψιμο δέντρων, σαφής διαχωρισμός των διαδρομών από τη φυτεμένη έκταση,
εγκατάσταση νέου εξοπλισμού γυμναστικής και παιχνιδιού, σχεδιασμός του
κεντρικού χώρου με τρόπο που να μπορεί να περιλάβει πολύ πιο ομαλά επίσημες
εκδηλώσεις, συναυλίες και γιορτές, επισκευή και επέκταση της περίφραξης,
ορισμός αυστηρού προγράμματος ωρών επίσκεψης. Το Άλσος έγινε »κυριλέ» και μας
κάλεσε όλους μαζί του να ακολουθήσουμε το παράδειγμά του γιατί δεν γίνεται σε ένα κυριλέ Άλσος να συχνάζουν μη-κυριλέ πολίτες.
Έτσι, σιγά σιγά, η απλή αθλητική φόρμα αντικαταστάθηκε από τελευταίας τεχνολογίας
κολάν με δεν-ξέρω-και-γω-τι-ίνες-για-καλύτερη-αιμάτωση-του-μυ, το σκυλί πήρε το
λουράκι του και κίνησε προς άλλη παραλία και τα παρεάκια εφήβων που κάθονταν
»στα σκοτεινά» πήγαν να βρουν καμιά σκοτεινή γωνιά γιατί το νέο άλσος είναι
κατάφωτο μέχρι την ώρα που κλειδώνει, στις 10:30.
Μετά από λίγο μόνο καιρό ακολούθησε το polis park και η
διαμόρφωσή της πλατείας από πάνω του που έδωσε αυτή την ιδιαίτερη νότα
ευρωπαϊκού Pocket park που
τόσο χρειαζόταν. Το τρίγωνο στο οποίο όλα τα παιδιά της Νέας Σμύρνης έχουν σε
κάποια φάση σκαρφαλώσει έγινε κομμάτι μιας μικρής παιδικής χαράς που
εξασφαλίζει ότι τα παιδιά θα παίζουν ήρεμα και όπως πρέπει και λίγο αργότερα η
βάση του … περιφράχτηκε ώστε να μην ανεβαίνει κανείς πάνω και χτυπήσει.
Η πιο σημαδιακή από όλες αυτές της χειρονομίες στα Νότια
είναι το Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, ή αλλιώς ΚΠΙΣΝ ή
αλλιώς, απλώς »Ο Νιάρχος». Ο Νιάρχος, λοιπόν, για να γράψουμε όπως μιλάμε,
πρόκειται για ένα τεράστιο πάρκο, ένα τεράστιο κτήριο και τις αντίστοιχες
υποδομές, που κάνουν πράξη σε κλίμακα Βερσαλλιών το περιεχόμενο της πινακίδας
»μην πατάτε το γκαζόν» που μπορεί κανείς να δει σε κάθε κυριλέ πάρκο που
σέβεται τον εαυτό του. Ο Νιάρχος προσφέρει διασκέδαση και ψυχαγωγία, προσφέρει
πράσινο, βόλτα, καφέ, θέα, αρκεί να τα καταναλώσεις όλα αυτά με τον τρόπο που
και τις παραμέτρους που σου ορίζει. Δεν πατάμε τα παρτέρια, μετακινούμε τις καρέκλες
αλλά μόνο στα αποδεκτά σημεία, απολαμβάνουμε τη θέα από το μοναδικό σημείο που
την παρέχει, παρακολουθούμε την παράσταση και πάμε σπίτι μας.
Κάπου εδώ θα πρέπει να κάνουμε μια μικρή παύση στον ειρμό
και να κοντραριστούμε με ένα ερώτημα ισχυρό και αυτονόητο που σίγουρα γεννιέται
στο μυαλό του αναγνώστη: »Και αυτό γιατί είναι κακό; Πού είναι το πρόβλημα σε
έναν ωραίο χώρο ακόμα και αν έχει κάποιους κανόνες; Πού είναι το κακό με τους
κανόνες γενικά; Δηλαδή καλύτερα είναι να είναι γεμάτα σκουπίδια τα πάρκα;» και
άλλα παρόμοιας υφής. Το πρόβλημα δεν είναι στους κανόνες εν γένει, ούτε κανείς
προτιμά μια βρώμικη πόλη από μια καθαρή, όμως δεν είναι ποτέ αυτό το δίλημμα. Αντίθετα το δίλημμα για τον δημόσιο
χώρο όπως τίθεται από κάθε λογής επενδυτές και καθεστωτικές πολιτικές ηγεσίες
στη Νέα Σμύρνη, στο Νιάρχο, στο Ελληνικό και αλλού είναι το εξής: »Ή όπως θέλω εγώ ή όπως θέλω εγώ». Το
ζήτημα δεν είναι αν θα έχουμε μια καθαρή ή μια βρώμικη πόλη, αλλά αν εμείς που
ζούμε σε αυτή, εμείς που μας ανήκει έχουμε το δικαίωμα να την μεταχειριστούμε,
να την αλλάξουμε, να την κάνουμε δική μας, ίσως και να τη λερώσουμε λίγο σε
αυτή τη διαδικασία. Όπως λέει και μια διαφήμιση απορρυπαντικού σε μια ιδιοφυώς
κυνική στιγμή αξιοποίησης της έννοιας της ελευθερίας για κέρδος: »Λερωθείτε!
Κάνει καλό».
Αν δούμε όλα τα παραπάνω από μια πιο αυστηρή ματιά,
μιλάμε για ένα ευρύτερο σχέδιο εξυγίανσης και εξευγενισμού, ενός «gentrification» σε διεθνή ορολογία. Τί ακριβώς όμως είναι το gentrification; Όταν μιλάμε για gentrification εννοούμε την ανάπλαση ή της διεξαγωγή εκτεταμένων έργων υποδομών ή και
πολυτελείας σε μια περιοχή με σκοπό την αύξηση της αξίας της γης και την
αναβάθμιση των ιδιοκτησιών ως εμπορικών προϊόντων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα
εξευγενισμού στην Αθήνα αποτελεί το Γκάζι, το Μεταξουργείο, το Κουκάκι, τα
Πετράλωνα και άλλα, ενώ τα Νότια ευρύτερα και η Νέα Σμύρνη σαν μέρος τους
βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας για τον επόμενο κύκλο εργασιών.
Τo gentrification δεν αποτελεί καθόλου αθώο υπόθεση και καθόλου ζήτημα που αφορά μια ελίτ.
Αντίθετα αποτελεί εργαλείο ελέγχου του χώρου και της πόλης και ιστορικά δεν
έχει στοχεύσει γειτονιές πλουσίων αλλά αντίθετα γειτονιές φτωχές ή ανάμεικτες
(όπως η Νέα Σμύρνη) με σκοπό να περιθωριοποιήσει μερίδες των κατοίκων και να
εδραιώσει την κυριαρχία άλλων. Η εξυγίανση της Νέας Σμύρνης θα σημαίνει
μεγαλύτερη ψαλίδα μεταξύ αδύναμων και δυνατών οικονομικά στρωμάτων και σταδιακή
εξώθηση των πρώτων στο περιθώριο ή και σε άλλες γειτονιές εξ’ ολοκλήρου. Η
σταδιακή επέκταση των τραπεζοκαθισμάτων στην κεντρική πλατεία Νέας Σμύρνης
εκτός από την χυδαιότητα των μεγαλομαγαζατόρων στην αντιμετώπιση του δημόσιου
χώρου, διαμορφώνει και ένα κεκτημένο, ότι δεν
μπορείς πια εύκολα να κάτσεις στην πλατεία αν δεν κάθεσαι σε καφετέρια.
Ακριβώς όπως το άλμα από τη μια νησίδα του σιντριβανιού στην άλλη γίνεται
υπόθεση όλο και λιγότερων, όλο και πιο τολμηρών, έτσι και οποιαδήποτε
διαφορετική χρήση της πλατείας γίνεται όλο και πιο περιθωριακή στα μάτια του κόσμου.
Όλα αυτά όμως δεν είναι απλώς μια πολεοδομική συζήτηση ή
μια συζήτηση σχετικά με τον δημόσιο χώρο και τα φαινόμενά του. Είναι μια
συζήτηση πολιτική, για τις συγκρούσεις και τις μάχες που κυοφορούνται μέσα στον
δημόσιο χώρο ως το πεδίο της βιωμένης εμπειρίας της πόλης. Κάθε κυβέρνηση που
διαχειρίζεται το κράτος και τους μηχανισμούς του σχεδιάζει και διαμορφώνει τον
τρόπο με τον οποίο θα επιβάλει την κυριαρχία της στους από κάτω, στη νεολαία,
στους εργαζόμενους, στους μετανάστες. Αν το δόγμα των χρόνων της βαθιάς κρίσης
ήταν το δόγμα του σοκ, της μηδενικής ανοχής και του απόλυτου αυταρχισμού, το
δόγμα της μεταμνημονιακής εποχής είναι εκείνο της συναίνεσης, ενός νέου
κοινωνικού συμβολαίου, μιας ησυχίας οικειοθελούς και εξαγορασμένης. Όλη η
πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ κινείται γύρω από αυτή τη λογική και στοχεύει στην ενσωμάτωση
παρά στη σύγκρουση, και το gentrification είναι απολύτως συνεργικό με την διαδικασία αυτή. »Πάρκα δε θέλατε; Ορίστε
το Άλσος!», »Τέχνη και πολιτισμό δε θέλατε; Ορίστε ένα υπέροχο γλυπτό στο σιντριβάνι
μας!», »Αλλά από εδώ και μπρος ήσυχα ε!»
Την ίδια στιγμή που η εξυγίανση της Νέας Σμύρνης
προσπαθεί να χτίσει ενός είδους συναίνεση γύρω από την ησυχία, την τάξη, την
καθαριότητα, την ασφάλεια, τα ενοίκια ανεβαίνουν και η νεολαία που γεννήθηκε
και μεγάλωσε στη Νέα Σμύρνη, η νεολαία που όταν ήταν σχολείο έκανε κατάληψη για
τον Γρηγορόπουλο εξωθείται σε άλλες λιγότερο »οικογενειακές» γειτονιές, ένα
άσχημο ξεβόλεμα στο οποίο όμως σίγουρα τα επιδόματα »αλληλεγγύης» του ΣΥΡΙΖΑ
μπορούν να βοηθήσουν. Ο αδύναμος οικονομικά κάτοικος της Νέας Σμύρνης (και υπάρχουν
πολλοί τέτοιοι παρά τη διαφήμιση) γίνεται αντικείμενο ελεημοσύνης και πρόνοιας,
εξαρτημένος από τον δήμο. Ο μετανάστης καλό θα ήταν να αρχίσει να κοιτάζει
σπίτια στην Καλλιθέα, καθώς εκεί μπορεί να είναι »πιο του στιλ του» αλλά και
»πιο της τσέπης του». Αλλά και τα »κόμματα» καλό θα ήταν να μη μας χαλάνε
την ησυχία με προκηρύξεις, κείμενα, μοιράσματα, ντουντούκες, άσε που το
περίπτερό τους δείχνει και άσχημο στην πλατεία μας. Ίσως ο κύκλος επιχειρημάτων
που έχουμε διαγράψει να είναι λίγο μεγάλος αλλά βρισκόμαστε και πάλι κοντά στο
αρχικό ερώτημα: Τί σημαίνει σε αυτές τις συνθήκες πολιτική στη γειτονιά;
Πολιτική στη γειτονιά πρώτα από όλα σημαίνει να αντιληφθούμε τους
μηχανισμούς που λειτουργούν για να αποσπάσουν τη συναίνεση μας ενώ ταυτόχρονα
μας εκτοπίζουν. Σημαίνει να αντιληφθούμε πως στα πλαίσια της
μεταμνημονιακής Ελλάδας της ανάπτυξης, «σένια» πόλη σημαίνει συμβόλαιο κοινής
ησυχίας στη διεκδίκηση, στον αγώνα αλλά και στη διαφορετικότητα. Σημαίνει να
αντιληφθούμε πώς το σπάσιμο της κανονικότητας και ο αγώνας για να ζήσουμε τη
ζωή μας όπως θέλουμε και ονειρευόμαστε περνάει μέσα από τη σύγκρουση με το
οποιοδήποτε καθεστώς οικοδόμησης συναίνεσης και των έργων που επιστρατεύει για
την επίτευξή της.
Δεύτερον, πολιτική στη γειτονιά σημαίνει οικειοποίηση του
χώρου μας, ώστε να μπορέσουμε, όχι μόνο να τον νιώσουμε δικό μας, αλλά και να
τον διεκδικήσουμε επί της ουσίας και με υλικούς όρους απέναντι στον κάθε
μαγαζάτορα, επιχειρηματία, επίδοξο επενδυτή, πουλημένο δήμαρχο ή και σε πιο
ακραίες περιπτώσεις »εξοργισμένο πολίτη» εθνικιστικών φρονημάτων. Η
οικειοποίηση εκείνου που με αργά, σταθερά και μελετημένα βήματα μας έχει γίνει
ξένο και μακρινό, κάθε άλλο παρά απλή υπόθεση είναι. Είναι ζήτημα ανοιχτό, και
περνά μέσα από τους τρόπους με τους οποίους θα καταφέρουμε ή όχι να βρεθούμε
όλοι οι πληττόμενοι από τις παλιές και τωρινές πολιτικές, από το μνημόνιο αλλά
και το μεταμνημόνιο, μαζί, σε χώρους τους οποίους θα ορίζουμε εμείς. Σε χώρους
που θα έχουμε ελευθερία κινήσεων και θα μπορούμε όλοι και όλες να εκφραστούμε,
να δημιουργήσουμε και να διεκδικήσουμε από τους κοινούς μας εχθρούς, την
εκμετάλλευση, την καταπίεση, τον φασισμό, το κεφάλαιο και το κράτος και όλους
όσους τα διευκολύνουν και τα υπηρετούν.
Η «Μια Πόλη Ανάποδα» σαν σχήμα που υπάρχει και δρα στη
Νέα Σμύρνη εδώ και 21 χρόνια παλεύουμε σε αυτή την κατεύθυνση και καλούμε τον
καθένα και την καθεμία που νιώθει καθημερινά τη βία του αφεντικού, της
αστυνομίας, του ρατσισμού, της φτώχειας να βρεθούμε μαζί για να φτιάξουμε ένα
κοινό χώρο στον οποίο θα λερώσουμε, θα καθαρίσουμε, θα παλέψουμε και θα ζήσουμε
όπως ονειρευόμαστε.
Η «Μια πόλη ανάποδα – αριστερή παρέμβαση στους δρόμους της Νέας Σμύρνης» σας καλεί στο γλέντι οικονομικής ενίσχυσης αυτή την Παρασκευή 19/4, στις 9μμ, στο στέκι «Δεκατέσσερα», Αιγαίου 14.
Θα μας συνοδεύσει εξαιρετική ρεμπέτικη κομπανία, φαγητό και ποτό!
Η κεντρική πλατεία της Ν Σμύρνης είναι αρχιτεκτονικό και πολεοδομικό αριστούργημα.
Την μελέτη και την επίβλεψη του έργου έκαναν το 1968-1971 οι αρχιτέκτονες, Γ. Λεονάρδος και Λ. Καλαβύτης.
Αν μέτρο επιτυχής επέμβασης για μια πολεοδομική παρέμβαση όπως ο σχεδιασμός της πλατείας ΝΣ, είναι ο πλούτος χρήσης του δημόσιου και ελεύθερου χώρου της πλατείας από τους ανθρώπους, τότε σίγουρα η πλατεία ΝΣ έχοντας μεγαλώσει και σμίξει γενιές γενεών, ανθρώπους με ανθρώπους, χειμώνα καλοκαίρι, έχει κερδίσει μια θέση στο πάνθεον…
Αρχιτεκτονικά η μελέτη είναι μια σύνθεση τριών φυσικών υλικών, νερό, χώμα και σίδερο. Το γυαλί φτιάχνεται από νερό και χώμα, το μπετόν από υλικά του χώματος και σίδερο. Έξι λίμνες με καταρράκτες και γέφυρες, ενοποιούνται με τις επίπεδες παραλληλόγραμμες επιφάνειες δαπέδου από μπετόν. Περιμετρικά η πλατεία περιβάλλεται με νησίδες υψηλού πρασίνου που εισδύουν στο εσωτερικό της. Ο ΓΑΛΑΞΙΑΣ το κεντρικό περίπτερο έχει γυάλινες όψεις και περιμετρική στοά. Ένα υπέροχο κτίριο προσανατολισμένο και ανοιχτό 100% στο εσωτερικό της πλατείας. Η οροφή από μπετόν έχει σχήμα ζιγκουράτ, δηλώνοντας την κεντρικότητα του ΓΑΛΑΞΙΑ στην κάτοψη της πλατείας ΝΣ. Σήμερα ως πολιτιστική αίθουσα με την ανακαίνιση του 2010 έχει μεταβληθεί σε ένα κακόγουστο κέλυφος από κλειστά παντζούρια.
Όπως φαίνεται από την φωτό μιλάμε για αποθέωση των υλικών ως αρχιτεκτονικά εργαλεία. Το δάπεδο από μπετόν είναι σχεδία που επιπλέει πάνω στο νερό.
Το υδραυλικό συνεχόμενο σύστημα κίνησης του νερού στις λίμνες ήταν πρωτοπορία για την εποχή του ενώ μέχρι σήμερα λειτουργεί ως καθρέφτης της πλατείας, παράγοντας ήχους δροσιάς και προστασίας από την βοή της πόλης.
Για το νερό ως αρχιτεκτονικό στοιχείο στην πλατεία ΝΣ καταλαβαίνουμε καλύτερα όταν το συγκρίνουμε με τα ολοκαίνουργια πολύχρωμα σιντριβάνια ντουζιέρες και τα ρυάκια της πλατείας Χρυσοστόμου Σμύρνης, καταλαβαίνουμε καλύτερα την απελπιστική κραυγή για προβολή της υποκουλτούρας της εξουσίας, ταπεινωμένη μπροστά στη γαλήνια και καθημερινή συνύπαρξη του νερού με τον άνθρωπο, όπως στην πλατεία ΝΣ.
Η πλατεία ΝΣ είναι η μόνη πλατεία στην Ελλάδα που δε χρειάζεται διευκρινιστικά τοπωνύμια ή ονόματα. Είναι απλά η πλατεία.
Η πλατεία έχει δεχτεί από δημάρχους και δημοτικές αρχές επεμβάσεις που πραγματικά βίασαν και βιάζουν το πολεοδομικό και αρχιτεκτονικό μεγαλείο της.
Η φωτό είναι από τη σημερινή κατάσταση με κάποιες επισημάνσεις για τις επεμβάσεις.
Μέχρι να την πάρουμε χαμπάρι είχαν βάλει πέτρινες πεζούλες και ζαρντινιέρες παντού. Αμάθεια για το έργο και βλαχομπαρόκ έμπνευση μπορούμε εύκολα να τους προσάψουμε. Καλύψανε με ζαρντινιέρες τις κερκίδες της πλατείας (φωτό από πάνω) για να διώξουν τις κακές παρέες και να σπρώξουν τον κόσμο στα καφέ…
Ο τέως δήμαρχος Γ. Κουτελάκης το 2001 ξεκίνησε την πεζοδρόμηση των δρόμων πέριξ της πλατείας. Μια πραγματικά σημαντική κίνηση ανάπτυξης της πλατείας. Έλα όμως που η σχέση του τέως δημάρχου Κουτελάκη με την αρχιτεκτονική και την πολεοδομία φτάνει μέχρι «τον γέρο με το τσιμπούκι» πάνω από την τηλεόραση.
Οι πεζόδρομοι όπως φαίνεται και στη φωτό από πάνω είναι ένα θλιβερό αρχιτεκτονικό καρναβάλι. Η πλατεία μέσα σε μια κορνίζα (πεζόδρομοι) που μόνο στα ανάκτορα του αρχιδήμαρχου Πατούλη μπορούμε να απολαύσουμε! Παρακμή μέσα στην πόλη, γύρω από τα τοίχοι….
Ο ΓΑΛΑΞΙΑΣ έμεινε για χρόνια εγκαταλελειμμένος
Τον Δεκέμβρη του 2008 (δολοφονία Α. Γρηγορόπουλου) η κατάληψη του για εννέα μήνες από αγωνιστές και αλληλέγγυους έδωσε στον ΓΑΛΑΞΙΑ τον πραγματικό δημόσιο χαρακτήρα του μέσα στην πλατεία και την πόλη της Ν Σμύρνης. Το 2010 ο τέως δήμαρχος Κουτελάκης και ο τέως και νυν αντιδήμαρχος πολιτισμού Χατζατουριάν επεμβαίνουν στο κτίριο με σκοπό «αγαθό και ταπεινό» και φτιάχνουν τον πολιτιστικό χώρο Γαλαξίας. Το κτίριο μετατρέπεται σε αίθουσα παρουσιάσεων, καταστρέφεται η περιμετρική εξωτερική στοά με τους γυάλινους τοίχους και φυσικά το πολυεπίπεδο αμφιθεατρικό εσωτερικό του. Ντύνεται με πατζούρια μεταλλικού βαρέως τύπου που βάφονται με γκράφιτι «μάνα η Σμύρνη καίγεται» και χωράει εκατό και βάλε καθήμενους. Η οροφή σε σχήμα ζιγκουράτ, όπως φαίνεται στη φωτό έχει εξωτερικά καλυφθεί-εξαφανιστεί-μουτζουρωθεί με μαύρο ασφαλτόπανο.
Μαύρη τρύπα στην πλατεία.
Σήμερα πλέον σταθερές βαριές κατασκευές, τραπεζοκαθίσματα και ομπρέλες, χιαστί καγκελάκια, καφετερίες και φαγάδικα στις όψεις των κτιρίων έχουν καταλάβει το μεγαλύτερο μέρος της πλατείας.
Η πλατεία Καρύλλου, που θα αναπτυσσόταν σε επαφή με την οδό 25ης Μαρτίου είναι ένα ζωντανό παραμύθι. Δεν έγινε ποτέ! Όμως ο κόσμος έχει δικαίωμα να ζει στα όνειρα του. Στη θέση της πλατείας Καρύλλου, έγινε ένα πενταόροφο γκαράζ ιδιοκτησίας Μπόμπολα. Υπόγειο λένε… Στην ταράτσα του άχρηστου (άδειο είναι και ήταν) και τεράστιου έργου, κατασκευάστηκε μια τεράστια μπετονένια ζαρντινιέρα που προσομοιώνει σε πλατεία χωριού πέρα από τους μυθικούς Γαργαλιάννους! Αποκορύφωμα της επέμβασης το γιοφύρι της Αγίας Φωτεινής, που κατάστρεψε με την χοντράδα του την μοναδικής ομορφιάς οπτική φυγή που υπήρχε από το πρώην πάρκο του Παπά ως την εκκλησία της Αγίας Φωτεινής πάνω στο λόφο…
Η πλατεία με το βιασμό της γεννάει χρήμα.
Τι πρέπει να γίνει στην πλατεία
Η πλατεία και ο Γαλαξίας να επανέρθουν στην αρχική αρχιτεκτονική μορφή τους σύμφωνα με τα σχέδια των αρχιτεκτόνωνΓ. Λεονάρδος και Λ. Καλαβύτης. Να ξηλωθούν όλες οι νέες επεμβάσεις των «βλαχοδημάρχων». Να απομακρυνθούν όλα τα τραπεζοκαθίσματα των επιχειρήσεων πάνω από την πλατεία. Κάθε επέμβαση στην πλατεία για χρηστικούς λόγους (πχ καθαριότητα λιμνών, νέα καθιστικά δημόσιας χρήσης, ελαφριά και ανακλώμενη στέγαση – σκίαση, θα πρέπει να γίνει με αρχιτεκτονικό διαγωνισμό με αυστηρές προδιαγραφές για την προστασία και ανάδειξη του έργου στην αρχική του μορφή. Τόσο απλά.
Τι πρέπει να γίνει στους πεζόδρομους
Στη φωτό φαίνεται η σημερινή τους κατάσταση.
Έχουμε 14,80μ πλάτος πεζόδρομων εκ των οποίων με κάποιες γρήγορες μετρήσεις, δίνονται 4,00μ μπροστά στα καταστήματα, 4,50μ είναι ο δρόμος τροφοδοσίας, 4,50μ ζαρντινιέρες καθιστικά, 1,80μ μέχρι το πεζοδρόμιο που υπάρχει και έχει κατασκευαστεί από το αρχικό σχέδιο της πλατείας.
Το πεζοδρόμιο της πλατείας είναι πλάτους 3,80μ και δεν τρέχει γύρω από όλη την πλατεία λόγο υψομετρικών διαφορών στα επίπεδα της πλατείας (πχ στο χώρο μπροστά στο παλούκι).
ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΚΑΙ ΠΡΕΠΕΙ από τα +-14,80μ πλάτος πεζόδρομου που υπάρχουν, να δοθούν 3,50μ στο δρόμο τροφοδοσίας όπως επίσης, σε πλάτος 4,50μ – 5,00μ μπορεί να κατασκευαστεί στους τρεις πεζόδρομους της πλατείας, μια ανοιχτή από όλες τις όψεις της πέργκολα-στοά, ένας στεγασμένος ανοιχτός χώρος που τόσο λείπει από τους πεζόδρομους. Σε αυτόν το στεγασμένο χώρο μπορεί να παραχωρηθεί η δυνατότητα να βάλουν τραπεζοκαθίσματα οι επιχειρήσεις, πάντα με μέτρο και όχι στο σύνολο του. Η χρήση των υπόλοιπων μέτρων των πεζόδρομων θα πρέπει να μοιραστούν ανάμεσα στα καταστήματα και σε χώρους κίνησης και πρασίνου.
Φυσικά άμα θέλουμε να μιλήσουμε συνολικά για ανάπλαση της πλατείας θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας πως αναπόσπαστο κομμάτι κάθε πλατείας είναι και τα κτίρια που την περιτριγυρίζουν και κυρίως οι όψεις τους. Η πλατεία μας περιστοιχίζεται από αδιάφορα θα λέγαμε αρχιτεκτονικά κτίρια. Πολυκατοικίες αντιπαροχής και διώροφα «ιστορικής» κυρίως σημασίας που μέσα από την ανθρώπινη κλίμακα τους, στέκονται φιλικά στο χώρο, επιτρέποντας στον ήλιο να περνάει μέσα στην πλατεία.
Και σε αυτήν την περίπτωση πρέπει να γίνει ανοιχτός αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για τη συνολική επανασχεδίαση και ανακατασκευή των πεζόδρομων.
Φυσικά ο χώρος που εκμεταλλεύονται οι επιχειρήσεις πάνω στην πλατεία περιορίζεται.
Ιδιοκτησία στο δημόσιο χώρο δεν μπορεί να υπάρχει γιατί απλά ο δημόσιος χώρος παύει να είναι δημόσιος.
Σύμφωνα με τα παραπάνω η πλατεία θα αποκτήσει ξανά το δημόσιο χαρακτήρα της, θα ελευθερωθεί από την εμπορευματική χρήση της που την καταστρέφει, θα αποδοθεί στους ανθρώπους της προσφέροντας τους το αιώνιο αγαθό του δημόσιου χώρου, του χώρου που κάθε επισκέπτης πρέπει να αναμετρηθεί με τις ανάγκες και τις επιθυμίες του συνάνθρωπου του, να γνωριστούν, να κάνουνε παρέες, να ερωτευθούν, να διασκεδάσουν, να διαδηλώσουν, να αποφασίσουν για το καλό τους και για το καλό όλων τους.
Υγ για το σκλαβοπάζαρο νεανικής εργασίας στην πλατεία από τα καφέ μπαρ θα μιλήσουμε σε άλλο κείμενο
μια πόλη ανάποδα 