Μετάφραση από τα αγγλικά.
Του RJ Maccani
Εμπνευσμένο από το Κόμμα Μαύρων Πανθήρων και τους Νεαρούς Κυρίους του Σικάγο, το Κόμμα Νεαρών Κύριων της Νέας Υόρκης ξεκίνησε μια απροσδόκητη πρώτη καμπάνια το καλοκαίρι του 1969. Αποκαλούμενη ως «η επίθεση των σκουπιδιών», η καμπάνια σχεδιάστηκε με τρόπο ώστε να αναγκάσει τις υγειονομικές αρχές του δήμου της Νέας Υόρκης να κάνουν περισσότερες αποκομιδές σκουπιδιών στο Ανατολικό Χάρλεμ (συχνά αναφερόμενο ως Ισπανόφωνο Χάρλεμ ή απλά «El Barrio»). Η «επίθεση των σκουπιδιών» κατέκτησε την εμπιστοσύνη και τον σεβασμό των γειτόνων και εξασφάλισε στο Κόμμα των Νεαρών Κυρίων τοπική και εθνική ορατότητα. Παρότι εμπνεύστηκαν τη δράση τους από τα κοινοτικά προγράμματα των Μαύρων Πανθήρων, οι Νεαροί Κύριοι της Νέας Υόρκης δεν περίμεναν ότι θα μαζεύουν τα σκουπίδια όταν συζητούσαν τη δημιουργία ενός οργανισμού για να βελτιώσουν τις συνθήκες ζωής, κατά πρώτο λόγο της Πορτορικάνικης γειτονιάς. Ωστόσο, πριν ξεκινήσουν την πρώτη τους καμπάνια, οι Νεαροί Κύριοι πήγαν στους γείτονες τους για να εξακριβώσουν τι θα ήθελαν περισσότερο να αλλάξει. Η «επίθεση των σκουπιδιών» ήταν ο καρπός αυτού του διαλόγου, της επιθυμίας του λαού. Όντες περήφανοι για τους Μαύρους και Ισπανόφωνους γείτονες τους, το πιο σημαντικό κομμάτι απεύθυνσης των Νεαρών Κυρίων της Νέας Υόρκης ήταν Πορτορικάνικο (Πορτορικάνοι νεοϋορκέζοι) και η ανεξαρτησία της πατρίδας τους, του Πουέρτο Ρίκο, ήταν κεντρικό ζήτημα.
Περισσότερα από 35 χρόνια αργότερα, το El Barrio είναι το σπίτι για περισσότερους από 100.000 ανθρώπους, οι μισοί εκ των οποίων είναι Λατίνοι. Νέα κύματα μεταναστών από όλο τον κόσμο και τρέντυ λευκοί έχουν αλλάξει το πρόσωπο του El Barrio. Τα ισπανικά παραμένουν ακόμα η περισσότερο ομιλούμενη ξένη γλώσσα, ακολουθούμενη από τα κινέζικα και άλλες ασιατικές γλώσσες, τα αραβικά και διάφορες αφρικανικές γλώσσες. Ενώ το Ισπανόφωνο πρόσωπο του El Barrio ήταν πρωτίστως το Πορτορικάνικο, σήμερα είναι οι ολοένα και περισσότεροι μετανάστες από το Μεξικό ή αλλού, πολλοί εκ των οποίων στερούνται την αμερικανική ιθαγένεια (ή οποιαδήποτε σχετική νομική υπόσταση), εκείνοι που διαμορφώνουν τον ισπανόφωνο πληθυσμό. Σχεδόν το 40% των κατοίκων του El Barrio ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Είναι εδώ, σε αυτό το μέρος και σε αυτή την περίοδο όπου το Κίνημα για Δικαιοσύνη στο El Barrio (MJB) αναδύεται. Το ριζοσπαστικό σημείο αναφοράς και έμπνευσης δεν είναι πια το Κόμμα των Μαύρων Πανθήρων αλλά οι μεξικάνοι Ζαπατίστας και η εθνική πρωτοβουλία της οποίας αποτελούν τμήμα, η Άλλη Καμπάνια.
Κίνημα για τη Δικαιοσύνη στο El Barrio
Το MJB γεννήθηκε σχεδόν δύο χρόνια πριν όταν κάτοικοι του El Barrio, κάποιοι εκ των οποίων ενορίτες της εκκλησίας Saint Cecilia στον ανατολικό 106ο δρόμο, ξεκίνησαν να οργανώνονται εναντίον των προβλημάτων με τους ιδιοκτήτες τους. Για να τους βοηθήσει στην απεύθυνση των αιτημάτων τους, η εκκλησία προσέλαβε τον Juan Jaro, ένα ιδρυτικό μέλος του AZUL (Amanecer Zapatista Unidos en la Lucha), μια μεξικανική οργάνωση μεταναστών εμπνευσμένη από τους Ζαπατίστας και αλληλέγγυα με αυτούς. Ο Haro δούλεψε με τους ενοίκους, οργανώθηκαν επιτυχώς εναντίον των ιδιοκτητών και ικανοποίησαν τα αιτήματά τους και η εκκλησία σταμάτησε την ανάμειξη της.
Με οργανωμένους ενοίκους σε πέντε κτίρια, ο Haro και τα ιδρυτικά μέλη αποφάσισαν να συγκροτήσουν το MJB ως μια κοινοτική οργάνωση καθοδηγούμενη από μετανάστες, που θα αγωνιζόταν για κοινωνική δικαιοσύνη και εναντίον όλων των μορφών καταπίεσης στο El Barrio. Τα προηγούμενα δύο χρόνια, το MJB έκανε καμπάνιες στα ΜΜΕ, δικαστικές ενέργειες, διαδηλώσεις και άμεση δράση εναντίον των ιδιοκτητών, δανειοδότες και αστεακούς οργανισμούς για να αμφισβητηθεί το άδικο οικιστικό σύστημα του El Barrio. Μέσω αυτής της δουλειάς το MJB αυξήθηκε σε 180 μέλη σε 16 κτίρια. Τον Αύγουστο του 2005 το MJB άρχισε να μελετά το τοπικά κοινωνικά κινήματα δικαιοσύνης από όλο τον κόσμο με στόχο να κατανοήσουν καλύτερα τον δικό τους αγώνα στο παγκόσμιο και ιστορικό του πλαίσιο. Οι Ζαπατίστας και η Άλλη Καμπάνια ήταν ανάμεσα στα κινήματα που μελετήθηκαν. Μέσω αυτής της διαδικασίας αποφάσισαν να ενσωματωθούν στην Έκτη Διακήρυξη της Λακαντόνα των Ζαπατίστας και, καθώς η πλειοψηφία των μελών του MJB είναι μεξικάνοι, το MJB αποφάσισε να ενταχθεί στην Άλλη Καμπάνια. Και δεν το έκαναν τόσο ήσυχα…
Από τότε που εντάχθηκε στην Άλλη Καμπάνια, το MJB καλύφθηκε εκτενώς και ευμενώς από την τηλεόραση και τις εφημερίδες, στα αγγλικά και τα ισπανικά, για την συνεχιζόμενη δουλειά του εναντίον της ανάπλασης του El Barrio. Δημιούργησαν ένα βίντεο, το «Μήνυμα για τους Ζαπατίστας», το οποίο θα μεταφερθεί στα σύνορα στην Juarez, για τις συναντήσεις της Άλλης Καμπάνιας με τον Αντιπρόσωπο Μηδέν (τον αντιπρόσωπο του Υποδιοικητή Μάρκος). Το MJB έχει οργανώσει μια διαμαρτυρία στο Μεξικανικό Προξενείο σε αλληλεγγύη με το λαό του Ατένκο. Μετά από πρόσκληση μιας άλλης ομάδας ενσωματωμένης στην Έκτη Διακήρυξη, τους Latinos Unidos En Accion (Ενωμένοι Ισπανόφωνοι στη Δράση), το MJB έκανε μια παρουσίαση του Ζαπατισμού στο New Haven, στο Κονέκτικατ, σε ένα κοινοτικό φόρουμ για έγχρωμους μετανάστες. Έκαναν μια δεύτερη παρουσίαση στο Hartford μετά από πρόσκληση άλλης ομάδας, των Latinos Contra la Guerra (Ισπανόφωνοι Εναντίον του Πολέμου).
Φέτος τον Ιούλιο, το MJB πήρε την τελευταία του πρωτοβουλία, μια εκτενή διαδικασία κοινοτικής διαβούλευσης, καλούμενη «La Consulta del Barrio». Το MJB είναι έτοιμο να αναπτυχθεί και, όπως θα δείτε, η La Consulta εμπνέεται από την Άλλη Καμπάνια. Μέσω των συναντήσεων σε δημοτικά κτίρια, κοινοτικών διαλόγων, εξώστρεφων δραστηριοτήτων στους δρόμους, δουλειά πόρτα-πόρτα, συναντήσεων σε σπίτια και ανοικτές ψηφοφορίες, τα μέλη του MJB έχουν συμβουλευτεί τους γείτονες τους στο El Barrio για τον προσανατολισμό του κινήματος και για να αποφασίσουν για ποιο πρόβλημα, εκτός της ανάπλασης, θα αρχίσουν να οργανώνονται. Παρακολούθησα το πρώτο δημόσιο φόρουμ τους το οποίο έλαβε χώρα στην εκκλησία της St. Cecelia, λιγότερο από δύο χρόνια πριν τα παράπονα λίγων δυσαρεστημένων ενοίκων βοήθησαν να φυτευτούν οι σπόροι του MJB…
La Consulta del Barrio
Την 23η Ιουλίου, κάτοικοι του El Barrio προσήλθαν στη βάση της St. Cecelia για την πρώτη δημόσια συνάντηση της Consulta. Έλαβαν εμφιαλωμένο νερό, μια φωτοτυπία άρθρου του «El Diario NY» για το MJB και αντίγραφα της Έκτης Διακήρυξης των Ζαπατίστας για να διαβάσουν ενώ περίμεναν να ξεκινήσει το φόρουμ. Προσκλήθηκαν παιδιά να ζωγραφίσουν και να παίξουν. Με τις μισές από τις 60 καρέκλες της αίθουσας γεμάτες, οι οργανωτές αποφάσισαν ότι ήταν ώρα να ξεκινήσουν.
Εναλλασσόμενα αντρικά και γυναικεία μέλη του MJB, παρουσίασαν την οργάνωση και τους λόγους για την ύπαρξη της Consulta. Ένα μέλος συνόψισε την σημασία της Consulta με ταπεινοφροσύνη: «Δεν είμαστε παρά μια οργάνωση. Πώς μπορούμε να αποφασίζουμε για το El Barrio; Έχουμε μάθει ότι μπορούμε να παλέψουμε μαζί και ότι οι άνθρωποι μπορούν να αγωνιστούν χωρίς να βρίσκονται κάτω από έναν ηγέτη». Έκαναν μια εισαγωγή εξηγώντας λίγο για το ποιοι είναι οι Ζαπατίστας και γιατί το MJB είναι υποστηρικτής της Έκτης Διακήρυξης τους. Προτού προχωρήσουν σε μια μεγαλύτερη συζήτηση για τα προβλήματα στο El Barrio, έδειξαν το βίντεο τους, «Μήνυμα για τους Ζαπατίστας».
Τονίζοντας κομμάτια από συνεντεύξεις με πάνω από μια δεκάδα μελών του MJB, το «Μήνυμα για τους Ζαπατίστας» είναι μια δυνατή έκφραση των προοπτικών, της πολιτικής και της κατεύθυνσης τους ως μεξικάνοι μετανάστες που παλεύουν για δικαιοσύνη στην «άλλη πλευρά». Κινούμενο σε διαφορετικά ζητήματα και αποτυπώνοντας ισότιμα τις γυναικείες και ανδρικές φωνές, το βίντεο αναφέρει τις απόψεις τους σχετικά με τους λόγους φυγής τους από το Μεξικό, τι σκέφτονται για τα πολιτικά κόμματα του Μεξικού, τους αγώνες τους στη Νέα Υόρκη για στέγαση και δουλειά, για τη μετανάστευση και το Μεξικανικό Προξενείο, την αφοσίωση τους στον αγώνα για ίσα δικαιώματα στις γυναίκες και τους ομοφυλόφιλους και τους λόγους για τους οποίους εντάχθηκαν στην Άλλη Καμπάνια. Το βίντεο είναι ένα καυστικό κατηγορώ για το μεξικανικό πολιτικό σύστημα, τη νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση και την καταπίεση στις ΗΠΑ. Περιγράφοντας την Άλλη Καμπάνια ως το «μαγικό άγγιγμα για να βρεθεί άλλος δρόμος», ένα μέλος του MJB εξηγώντας ό,τι τους ενέπνευσε για «να παλέψουν στη Νέα Υόρκη και να διεκδικήσουν δικαιοσύνη για όλους» ενώ οικοδομούν έναν μεγαλύτερο στόχο: «ελεύθερο Μεξικό και επιστροφή».
Μέσω μιας εσωτερικής διαβούλευσης ανάμεσα στα μέλη, το MJB είχε παραγάγει μια λίστα με τα οκτώ μεγαλύτερα προβλήματα στο El Barrio εκτός από την ανάπλαση: τη σεξουαλική παρενόχληση των γυναικών σερβιτόρων, την άσχημη αντιμετώπιση στα νοσοκομεία, τις κακές υπηρεσίες στο Μεξικανικό Προξενείο, την κατάχρηση εξουσίας της αστυνομίας, τις δουλειές που πληρώνονται λιγότερο από τον κατώτατο μισθό (6.75 δολάρια την ώρα), το υψηλό κόστος της δημόσιας συγκοινωνίας, τους προτεινόμενους νόμους για τη μετανάστευση και το υψηλό κόστος της αποστολής εμβασμάτων στην χώρα τους (4-5 δολάρια για 100 δολάρια έμβασμα), όπως και την άσχημη αντιμετώπιση από τις εταιρείες διαμεσολάβησης.
Σχεδόν κάθε παρευρισκόμενος μίλησε αναφορικά με τα προβλήματα στο El Barrio και την δυνατότητα οργάνωσης για την επίτευξη της αλλαγής. Μερικοί άνθρωποι σκέφτηκαν ότι το MJB πρέπει να επεκτείνει τις οργανωτικές του δραστηριότητες πέρα από τα όρια του Ανατολικού Χάρλεμ και άλλοι σκέφτηκαν ότι δεν πρέπει να διαλέξουν ένα πρόβλημα, αλλά, αντίθετα να αγωνιστούν εναντίον όλων των προβλημάτων ταυτόχρονα. Στο τέλος του φόρουμ κάθε παρευρισκόμενος συμπλήρωσε ένα έντυπο με το όνομα του, αριθμό τηλεφώνου και διεύθυνση, και σημείωσε τα τρία μεγαλύτερα προβλήματα που θα ήθελαν να αναδείξει το MJB. Πριν φύγουν, οι παρευρισκόμενοι πήραν στοίβες από έντυπα για να τα δώσουν σε φίλους, στην οικογένεια και τους γείτονες, τα οποία παρέχουν πληροφόρηση για τα μέρη και τις ώρες όπου θα στηθούν δημόσια κάλπες στο El Barrio, ως τμήμα της Consulta. Και σε ό,τι αφορά τους ανθρώπους που δεν μπόρεσαν να παραβρεθούν στο φόρουμ ή να πάνε στις κάλπες, τα έντυπα αναγράφουν τα τηλέφωνα του MJB για να αφήσουν τα στοιχεία τους και να ψηφίσουν τηλεφωνικά.
Δεύτερη φάση…
Η ιδέα της Consulta δεν έχει να κάνει μόνο με την παραγωγή συνείδησης και συμβολικής συμμετοχής (ψήφος) στην κοινότητα, αλλά μάλλον με το να εμπνεύσουν περισσότερους ανθρώπους να ενεργοποιηθούν στον αγώνα. Μετά από ένα μήνα δραστηριότητας, η πρώτη φάση της Consulta del Barrio ολοκληρώθηκε με 782 μετανάστες στο El Barrio να έχουν ψηφίσει. Τα τρία μεγαλύτερα προβλήματα στο El Barrio που πήραν τις περισσότερες ψήφους είναι 1) δουλειές που πληρώνονται λιγότερο από τον κατώτατο μισθό 2) οι προτεινόμενοι νόμοι για τη μετανάστευση και 3) κακές υπηρεσίες στο Μεξικανικό Προξενείο.
Η δεύτερη φάση της Consulta del Barrio τίθεται σε κίνηση. Κοινοτικοί διάλογοι θα λάβουν χώρα για κάθε ένα από τα τρία προβλήματα, αρχίζοντας με το πρόβλημα των κακών υπηρεσιών στο Μεξικανικό Προξενείο (περιλαμβανόμενης της ολονυκτίας παραμονής στην ουρά). Το δεύτερο φόρουμ θα γίνει για τις δουλειές που πληρώνονται κάτω από τον κατώτατο μισθό και το τρίτο για τους μεταναστευτικούς νόμους. Βασισμένο στο επίπεδο του ενδιαφέροντος της κοινότητας για κάθε φόρουμ, το MJB θα αποφασίσει ποιο πρόβλημα, εκτός της ανάπλασης, θα θέσει σε προτεραιότητα.
Ο αγώνας ακούει
Καταμεσής της αναστάτωσης που προκλήθηκε από την εκλογική νοθεία [σ.τ.μ. στο Μεξικό], ήταν δύσκολο να ακουστεί σε αυτούς τους προηγούμενους μήνες η κραυγή για δικαιοσύνη που έρχεται από την Άλλη Καμπάνια του Μεξικού. Υπάρχουν δύο ζαπατιστικά ρητά που αξίζει να μνημονευθούν αυτές τις ημέρες. Είναι το «Πάμε αργά διότι πάμε πολύ μακριά» και το «Περπατώντας κάνουμε ερωτήσεις». Σε λιγότερο από ένα χρόνο από την αναγγελία της Άλλης Καμπάνιας από τα βουνά του νοτιοανατολικού Μεξικού, η Άλλη Καμπάνια περπάτησε από τις κοινότητες των Ζαπατίστας στην Τσιάπας, στις 32 επαρχίες του Μεξικού και απέναντι από τα σύνορα μέχρι το Ανατολικό Χάρλεμ.
Η Άλλη Καμπάνια αναπτύσσεται όχι σαγηνεύοντας το ακροατήριο με φανταχτερές διαφημιστικές μεθόδους αλλά μάλλον με το να ακούει και να περπατάει. Όπως στο παρελθόν με τους Νεαρούς Κυρίους του ισπανόφωνου Χάρλεμ, το Κίνημα για Δικαιοσύνη στο El Barrio κάνει διάλογο με τους γείτονες τώρα και ετοιμάζεται για απροσδόκητα αποτελέσματα αύριο. Είτε μάχεται για την ελευθερία των πολιτικών κρατούμενων στο Μεξικό είτε σταματώντας την ανάπλαση στο νεοϋορκέζικο El Barrio, η Άλλη Καμπάνια εξακολουθεί να περπατά, να ακούει και να αναπτύσσεται.
MJB:
μια πόλη ανάποδα 